дезактивация

әскерлерді радиоактивтік заттардың әсерінен (зақымынан) сақтау мақсатымен қару-жарақтан, киім-кешектен, азық-түліктен, судан, қорғаныс бекіністерінен және т.б. уланған объектілерден радиоактивті заттарды кетіріп, қауіпсіздік дәрежеге жеткізу. Д. механикалық және химиялық тәсілмен жүргізіледі. Механикалық тәсілмен Д-лау уланған аудандарда немесе одан жаңа ғана шыққан бөлімдердің өзінде жүргізіледі. Бұл жағдайда уланған объектілердегі әскерлер болатын жерлердегі радиоактивтік заттар жойылады, ал қару-жарақ түгелдей Д-ланады. Механи-калық тәсіл мынадай жолдармен жүргізіледі: уланған қару-жарақ пен әскери техниканы жуу немесе сүрту, уланған бөлшектерді Д-лаушы затқа малынған шүберектермен, кендірмен сүрту, уланған киім-кешекті қағу, щеткамен тазалау, уланған жердің, қардың, азық-түліктің бет жағын алып тастау және т.б. Химиялық тәсіл толық Д. жүргізгенде қолданы-лады. Бұл тәсіл зақымданған жерлердегі радиоактивті заттардың қауіптілігін жояды. Д-лауға СФ-2 немесе СФ-24 ұнтақтарының судағы ерітінділері қолданылады. Толық Д. тек қана уланбаған аудандарда бөлімшелердің өзінде немесе арнаулы пункттерде лауазымы үлкен командирдің ұйғаруымен ұрыс аяқталған соң немесе ұрыс толастаған кезде жүргі-зіледі. Д-лаушы заттар материалдар мен техникалық құралдар болып екі топқа бөлінеді. Материалдарға: су, топырақ, құм, Д-лаушы ерітінділер, құрамында жуғыш қасиеті бар заттар, ерітінділер және т.б. жатады. Д-лаушы техникалық құралдарға автодегазация машиналары, автоматты су құйғыш станциялар, грейдерлер, бульдозерлер, қар тазалағыш, өрт сөндіргіш машиналар, ауыл шаруашылығындағы соқалар, тырмалар және т.б. жатады.